با توجه به پیشرفت تکنولوژی و به‌روز شدن تجهیزات و لزوم استانداردسازی طرح‌ها، در سالیان اخیر طراحی تابلو برق به‌صورت سنتی تقریباً منسوخ‌شده و مهندسان برق و مکانیک اقدام به طراحی تابلو برق با استفاده از نرم‌افزارهای تخصصی می‌کنند.
نرم‌افزار ePLAN
ایپلن( ePLAN) یک نرم‌افزار آلمانی بوده که جهت طراحی و نقشه‌کشی سیستم‌های الکتریکی به‌ویژه تابلو برق استفاده می‌شود. نسخه قدیمی این نرم‌افزار نسخه ۵ بود که برای نخستین بار در سال ۱۹۸۴ عرضه شد که بعدها به نسخه کارآمد P8 تغییر نام پیدا کرد. در نرم‌افزار ePLAN امکانات ویژه‌ای جهت نقشه‌کشی همچون شماره‌گذاری سیم‌ها و مستندسازی و همچنین طراحی نقشه جانمایی تابلو برق به‌صورت دو بعدی و سه‌بعدی فراهم شده‌است. نسخه دیگر این نرم‌افزار با نام Pro Panel می‌باشد که در این نسخه امکان طراحی سه بعدی تابلو برق وجود دارد.
eplan electric نرم‌افزاری جامع و قدرتمند در زمینه طراحی و رسم و مستندسازی نقشه‌های برقی می‌باشد. این نرم‌افزار قابلیت‌های منحصربه‌فردی را به کاربر ارائه می‌دهد که مزایای زیر را در بردارد:
- افزایش سرعت تهیه مدارک و جلوگیری از عملیات تکراری و خستگی کاربر
- ارائهٔ مدارک مهندسی با جزییات بسیار دقیق و کامل، عاری از خطا
- کاهش حجم کار طراحی و جذب حداکثر پروژه‌ها
این نرم‌افزار یکی از کارآمدترین نرم‌افزارها در زمینه طراحی و نقشه‌کشی است. با امکانات موجود در آن می‌توان میزان خطا در نقشه‌کشی را به حد قابل‌توجهی کاهش داده و حتی به صفر رساند.قابلیت‌های فراوان این نرم‌افزار بخصوص در زمینهٔ تهیهٔ گزارش‌ها آن را به برنامه‌ای کاربردی و قابل‌اعتماد تبدیل کرده است. نرم‌افزاری کامل جهت طراحی پروژه‌های صنعتی با قابلیت نمایش سه‌بعدی و واقعی از محصول نهایی می‌باشد. این نرم‌افزار قابلیت نرم‌افزارهای الکتریکی و مکانیکی را یکجا در اختیار کاربر قرار می‌دهد.
شما می‌توانید تجهیزات سه بعدی را در این نرم‌افزار مونتاژ کنید. به‌عنوان‌مثال در زمینه ساخت تابلوهای کنترلی، عملیات مونتاژ تابلو را همانند یک مونتاژکار واقعی در محیط مجازی انجام می‌دهید. محفظه خود را انتخاب می‌کنید، تجهیزات سه‌بعدی الکتریکی همچون کلیدها، فیوزها و رله‌ها را بر روی ریل نصب می‌کنید، داکت‌های مورد نظر را نصب می‌کنید، جهت نصب گلند و المان‌های روی درب، محفظه را سوراخ‌کاری می‌کنید و نهایتاً محصول خود را قبل از ساخت به‌صورت واقعی می‌بینید.
برتری این نرم‌افزار نسبت به نرم‌افزارهای مکانیکی مشابه، سادگی کار، هوشمند بودن فرایند نصب، سرعت‌بالای فرایند مونتاژ، گزارش‌گیری‌های متنوع از آن و … می‌باشد. نمایش سه بعدی تابلو را می‌توان با قابلیت Model view نرم‌افزار و گستره تنظیماتی بسیار وسیع موجود در آن، در صفحات خروجی ایجاد نمود.
ایپل ۳ نرم‌افزار دیگر نیز دارد:
-
- ePLAN Pro Panel: با این نرم‌افزار می‌توانید به‌صورت سه‌بعدی تابلو برق را طراحی کرده و چیدمان کنید، گزارش بگیرید و اطلاعات پروژه خود را تنها با یک کلیک دریافت کنید. این نرم‌افزار شامل رنج وسیعی از استانداردهای موجود در صنعت،برای مهندسین برق و طراحان سیستم‌های اتوماسیون است.
- ePLAN Harness:نرم‌افزاری مدرن برای مستندسازی و طراحی سه‌بعدی دسته سیم‌های برق، پوشش‌های محافظ و سیم‌کشی آن‌هاست. نقطه قوت این محصول در خودکار سازی عملیات مختلف است، از واردکردن لیست سیم‌ها از پلتفرم EPLAN گرفته تا سیم‌کشی کابل‌ها و ساخت مستندات آن‌ها در این نرم‌افزار قابل انجام است.
- NEPLAN:نرم‌افزاری برای تحلیل شبکه‌های تولید، انتقال، توزیع و شبکه‌های برق صنعتی است. با این نرم‌افزار می‌توان عمدتاً به تحلیل شبکه‌های قدرت پرداخته و در نهایت نیز نتایج را به‌صورت گرافیکی دریافت کرد.
نرم‌افزار اتوکد الکتریکال
اتوکد الکتریکال (AutocadElectrical) زیر مجموعه نرم‌افزار اتوکد بوده و وظیفه طراحی مدارهای الکتریکی ( طراحی نقشه‌های برقی ، سیستم‌های الکتریکی ، تابلو برق و … ) را بر عهده دارد. این نرم‌افزار به‌طور اختصاصی برای مهندسین در صنعت برق و الکترونیک طراحی‌شده است. همانند نرم‌افزار اتوکد کاربر در محیط‌های یک‌بعدی ، دوبعدی و سه‌بعدی پروژه خود را طراحی و رسم می‌کند. این نرم افزار از محبوبیت خاصی در میان نرم‌افزارهای طراحی تابلو برق داراست.
امکانات نرم‌افزار اتوکد الکتریکال
- ساخت و طراحی انواع مدارهای کنترل الکترونیکی
- دارای فهرست کامل اجزای الکتریکی جهت رسم نقشه طرح
- امکان تولید گزارش‌های مختلف به‌صورت خودکار
- امکان مشاهده مدارهای طراحی‌شده به‌صورت نمای سه‌بعدی
- امکان یافتن خطاهای مدار و رفع آن‌ها
- امکان اضافه کردن یادداشت در کنار طرح و حاشیه آن
- خروجی فایل به‌صورت PDF و پشتیبانی فایل با فرمت DWG
- شماره‌گذاری سیم‌ها و اجزا برای جلوگیری از خطا
- سازگاری کامل با دیگر نرم‌افزارهای اتوکد
نرم‌افزار سالیدورک الکتریکال
سالیدورک الکتریکال (SolidWorks Electrical) جزو خانواده نرم‌افزاری طراحی نقشه‌های برق صنعتی می‌باشد. این نرم‌افزار ضمن دارا بودن محیطی کاربر پسند جهت طراحی مدارهای کنترل، فرمان و قدرت، امکان تبدیل طرح ۲ بعدی به سه‌بعدی جهت عملیات مربوط به ماشین‌کاری و ساخت تابلو را داراست. این ویژگی در این نرم‌افزار باعث می‌شود تا طراحی تابلوها، پانل‌های برق سریع‌تر و بهتر انجام‌شده و خطاهای مربوط به طراحی و جایگذاری قطعات به حداقل برسد.
در نرم‌افزار SolidWorks Electrical کلیه قطعات منطبق بر استانداردهای ANSI و IEC و JIS در دسترس می‌باشد، همچنین امکان ساخت المان جدید یا واردکردن المان از سایر نرم‌افزارهای CAD نیز وجود دارد.
نرم‌افزار CADe_SIMU
نرم‌افزار و شبیه‌ساز CADe_SIMU برای شبیه‌سازی مدارات فرمان و قدرت و PLC می‌باشد. این شبیه‌ساز بسیار کم‌حجم و کاربری آن بسیار ساده و آسان است، که برای رسم و شبیه‌سازی مدارهای فرمان و قدرت عالی می‌باشد. در این نرم‌افزار همه آیکون‌های موردنیاز برای رسم و طراحی مدارات در نوار ابزار آن قرار داده‌شده است. از قابلیت و ویژگی‌های نرم‌افزار CADe_SIMU می‌توان به شبیه سازی مدار فرمان، شبیه‌سازی مدارات قدرت، عیب‌یابی مدار، حالت مانیتورینگ هنگام شبیه‌سازی و… نام برد. در نسخه جدید این نرم‌افزار (ورژن ۳٫۰) دو PLC لوگو و سری ۱۲۰۰ زیمنس نیز اضافه‌شده است.
جمع‌بندی: طبق بررسی‌های انجام‌شده در میان نرم‌افزارهای طراحی تابلو برق معرفی شده، نرم‌افزار CADe_SIMU چندان در پروژه‌های مهم و بزرگ کاربردی ندارد و بیشتر مختص پروژه‌های تحقیقاتی یا کوچک است. در عوض نرم‌افزارهای ePLAN و Autocad Electrical رقابت تنگاتنگی برای کسب رتبه اول در ایران و حتی جهان را دارند. آنچه در شرکت‌های مختلف مشاهده‌شده است حکایت از این دارد که مهندسان برق تمایل بیشتری به استفاده از ایپلن دارند و در مقابل هم مهندسان مکانیک بیشتر از اتوکد الکتریکال جهت طراحی تابلوهای برق استفاده می‌کنند. گرچه سخت کرک شدن ایپلن در نسخه جدید، باعث شده که درصدی از مهندسان برق به اتوکد الکتریکال تمایل یابند. سالیدورک الکتریکال در این طرفداران بسیار کمتری نسبت به دو نرم‌افزار دیگر دارد.